Sau một học kỳ áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 10 đã bộc lộ những bất cập liên quan đến lựa chọn môn học, học sinh chuyển trường. Tuy nhiên hiện ngành giáo dục chưa có hướng giải quyết khi trường nói chờ Sở, Sở chờ Bộ hướng dẫn.
Chọn môn học theo ngẫu hứng
Năm 2022-2023 là năm đầu tiên thực hiện chương trình GDPT mới từ lớp 10. Bộ GD&ĐT quy định, mỗi học sinh sẽ học 8 môn học, hoạt động giáo dục bắt buộc gồm: Ngữ văn; Toán; Ngoại ngữ 1; Lịch sử; Giáo dục thể chất; Giáo dục Quốc phòng và An ninh; Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; Nội dung giáo dục của địa phương. Ngoài ra, học sinh sẽ lựa chọn 4 trong 9 môn học gồm: Địa lí; Giáo dục kinh tế và pháp luật; Vật lí; Hóa học; Sinh học; Công nghệ; Tin học; Âm nhạc; Mĩ thuật.
Bộ GD&ĐT cho phép các nhà trường căn cứ vào điều kiện thực tế gồm cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên để sắp xếp các môn học phù hợp. Thực tế, sau một học kỳ, đến nay có tình trạng học sinh chọn nhầm môn học, tổ hợp và có nguyện vọng thay đổi nhưng chưa thể thực hiện.
Theo một số trường THPT, sau một học kỳ đã có học sinh bày tỏ nguyện vọng được đổi môn học vì chọn sai.
Hiệu trưởng Trường THPT Đại Cường, huyện Ứng Hoà (Hà Nội) Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, thực tế đã có học sinh bày tỏ nguyện vọng được đổi môn học vì lựa chọn chưa đúng tuy nhiên nhà trường đang lúng túng chưa biết trả lời học sinh thế nào cho thoả đáng vì vẫn chờ hướng dẫn của Sở GD&ĐT.
“Ví dụ, học sinh đã xác định chọn khối A1 gồm: Toán, Vật Lí, Hoá học nhưng sau một học kỳ muốn đổi sang khối khác vì khó quá thì môn tự chọn mới sẽ không có điểm học kỳ I và kế hoạch bổ trợ kiến thức thế nào cũng chưa rõ”, ông Quyền nói.
Ông Lê Văn Dị, Hiệu trưởng Trường THPT Quảng Xương 1, TP Thanh Hoá (Thanh Hoá) chia sẻ thực trạng năm đầu tiên học sinh lựa chọn môn học ngẫu hứng kiểu “cá rô bơi theo đàn”, chọn theo bạn.
Nói nhà trường tuyên truyền, định hướng để các em lựa chọn môn học nhưng cách làm hiện nay là ghép làm sao cho vừa lớp, đủ giờ giáo viên chứ không vì quyền lợi, nguyện vọng của học sinh.
Hàng loạt tổ hợp môn học lớp 10 chương trình giáo dục phổ thông mới khiến nhiều học sinh, nhà trường và giáo viên bối rối. Chủ trương lựa chọn môn học không đi vào thực tế, không thuận lợi cho học sinh. Đến nay có tình trạng học sinh chọn nhầm môn học, tổ hợp và có nguyện vọng thay đổi nhưng chưa thể thực hiện được.
Một bất cập lớn hiện nay là học sinh rất khó chuyển trường, chuyển lớp. Nếu như trước đây, học hết học kỳ I, lớp 12 các em vẫn có thể chuyển khối thi thì nay không thể thực hiện.
Ví dụ, học sinh học ở một trường từ miền nam chuyển đi tỉnh khác, ở trường cũ có dạy môn này nhưng đến trường mới không có, hoặc đang học khối này muốn chuyển sang khối khác cũng rất bất cập. Khi đó học sinh dễ bị hổng kiến thức các môn trong tổ hợp nhưng nhà trường không thể bố trí giáo viên dạy bù kiến thức gây khó khăn cho trường và học sinh.
Với những bất cập đó, ông Dị cho rằng, chủ trương lựa chọn môn học không đi vào thực tế, không thuận lợi cho học sinh. Vì hiện nay, với 8 môn học bắt buộc và 4 môn lựa chọn các em đã học 12 môn không khác nhiều so với trước, do đó nên học tất cả các môn để các em tự do định hướng ngành nghề.
Khó đáp ứng hết nguyện vọng của học sinh
Hiệu trưởng một trường THPT tại Hà Nội nói rằng, đầu năm học Bộ GD&ĐT điều chỉnh Lịch sử từ môn tự chọn sang bắt buộc nhà trường đã phải xây dựng lại tổ hợp các môn lựa chọn đồng thời tư vấn rất kỹ cho giáo viên và học sinh để họ có thời gian suy nghĩ, quyết định. Cũng có những trường cho học sinh đăng ký “ào ào” đến nay kêu nhiều em nhận thấy sai lầm và muốn chuyển tổ hợp đều ở trong tình trạng chờ.
“Thậm chí nếu chuyển thì nhà trường cũng đang băn khoăn, một học sinh lớp 10 học Vật lý lên lớp 11 chọn Hoá học liệu có đủ điều kiện thi tốt nghiệp hay không?”, Hiệu trưởng trường này nói.
Ông Hà Xuân Nhâm, Trưởng phòng Giáo dục phổ thông (Sở GD&ĐT Hà Nội) cho biết, đến thời điểm này Bộ GD&ĐT chưa có hướng dẫn về vấn đề chuyển trường, đổi nguyện vọng. Tuy nhiên, theo nguyên tắc, các trường căn cứ điều kiện thực tế về nhân lực, cơ sở vật chất để xây dựng các tổ hợp. Theo đó, nếu nói đáp ứng được tất cả nguyện vọng cho học sinh sẽ rất khó. Chưa kể, từ đầu lớp 10 học sinh chọn tổ hợp này nhưng nay muốn xin sang tổ hợp khác cũng phải đánh giá kiến thức, năng lực có đáp ứng hay không.